3.ลักษณะของกลุ่มชุดดินและของชุดดินในกลุ่ม และการประเมินความสมบูรณ์ของดิน
3.1 ลักษณะของกลุ่มชุดดิน เป็นดินตื้น ดินบนมีเนื้อดินเป็นดินร่วนปนทราย สีน้ำตาลหรือสีน้ำตาลปนเทา ส่วนดินล่างมีเนื้อดินเป็นดินร่วนเหนียวปนกรวดหรือดินเหนียวปนกรวด (ปริมาณกรวดหรือลูกรังมากกว่า 35 เปอร์เซ็นต์) มีสีเหลือง สีเทาอ่อน มีจุดประสีน้ำตาล เหลือง หรือสีแดงปะปน ถัดลงไปจะพบชั้นดินเหนียวที่มีศิลาแลงอ่อนปะปน ในบางแห่งอาจพบชั้นหินผุในระดับความลึก 1.5 เมตร ปฏิกิริยาดินเป็นกรดจัดถึงเป็นกรดแก่ ค่าความเป็นกรดเป็นด่างประมาณ 4.5-5.5 ความอุดมสมบูรณ์ของดินตามธรรมชาติต่ำ
3.2 ลักษณะของชุดดินในกลุ่ม
3.2.1 ชุดดินกันตัง (Kan Tang series) เกิดจากการทับถมของตะกอนลำน้ำเก่า บนลานตะพักน้ำระดับต่ำ มีเนื้อดินบนเป็นดินร่วนปนทราย สีน้ำตาล ถัดลงไปมีเนื้อดินเป็นดินร่วนเหนียวปนกรวด สีน้ำตาลปนเทา ส่วนดินล่างมีเนื้อดินเป็นดินเหนียวปนกรวด สีเทา มีจุดประสีน้ำตาลแก่ทุกชั้นดิน และจุดประสีแดงพวกศิลาแลงอ่อน (plinthite) ในดินล่าง ปฏิกิริยาดินเป็นกรดจัดถึงเป็นกรดแก่ ค่าความเป็นกรดเป็นด่างประมาณ 4.5-5.0
3.2.2 ชุดดินอัน (On series) เกิดจากการทับถมของตะกอนลำน้ำเก่า บนลานตะพักลำน้ำระดับต่ำ ลักษณะเนื้อดินเป็นดินร่วนปนทรายสีน้ำตาล หรือสีน้ำตาลปนเทา ถัดลงมามีเนื้อดินเป็นดินร่วนเหนียวปนทรายปนกรวด สีเทาปนน้ำตาลอ่อนหรือสีเทาอ่อน ส่วนดินล่างมีเนื้อดินเป็นดินเหนียวหรือดินเหนียวปนทราย สีเทาอ่อนหรือสีขาว พบจุดประสีเหลือง สีน้ำตาล และสีแดง ตลอดทุกชั้นดิน ปฏิกิริยาดินเป็นกรดจัดถึงเป็นกรดแก่ ค่าความเป็นกรดเป็นด่างประมาณ 4.5-5.5
3.2.3 ชุดดินเพ็ญ (Phen series) เกิดจากการทับถมของตะกอนลำน้ำเก่าบนลานตะพักลำน้ำระดับต่ำ ลักษณะเนื้อดินบนเป็นดินร่วนปนทราย สีน้ำตาลหรือสีน้ำตาลปนเทา ถัดลงไปมีเนื้อดินเป็นดินร่วนเหนียวปนกรวดหรือดินร่วนเหนียวปนทรายปนกรวด สีเทาปนชมพู หรือสีน้ำตาลอ่อน ส่วนดินล่างมีเนื้อดินเป็นดินเหนียว สีเทา หรือสีเทาอ่อน มีจุดประสีน้ำตาลแก่ น้ำตาลปนเหลืองตลอดทุกชั้นดิน และพบจุดประสีแดงปนเหลืองหรือสีแดง ในดินล่าง ๆ ปฏิกิริยาดินเป็นกรดจัดถึงเป็นกรดแก่ ค่าความเป็นกรดเป็นด่างประมาณ 4.5-5.5
3.2.4 ชุดดินพยอมงาม (Phayom Ngam series) เกิดจากการสลายตัวของหินดินดาน ตะกอนลำน้ำเก่าพัดพามาทับถมบนลานตะพักลำน้ำระดับกลาง ลักษณะเนื้อดินเป็นดินร่วนหรือดินร่วนปนทรายแป้ง สีน้ำตาลหรือสีน้ำตาลปนเทาเข้ม ถัดลงไปมีเนื้อดินเป็นดินร่วนเหนียวปนกรวด หรือดินเหนียวปนกรวด สีเทาปนน้ำตาลอ่อนหรือสีขาว มีจุดประสีน้ำตาลแก่ทุกชั้นดินและมีจุดประสีแดงพวกศิลาแลงอ่อน (plinthite) ในดินล่าง ปฏิกิริยาดินเป็นกรดจัดถึงเป็นกรดแก่ ค่าความเป็นกรดเป็นด่างประมาณ 4.5-5.5
3.2.5 ชุดดินสะท้อน (Sathon series) เกิดจากการทับถมของตะกอนน้ำน้ำเก่าบนตะพักลำน้ำระดับต่ำ มีเนื้อดินบนเป็นดินร่วนปนทราย สีน้ำตาลหรือสีน้ำตาลปนเทาเข้ม ถัดลงไปมีเนื้อดินเป็นดินร่วนเหนียวปนทราย เทาอ่อนหรือสีเทาปนชมพู ส่วนดินล่างมีเนื้อดินเป็นดินร่วนเหนียวปนกรวดสีเทา มีจุดประสีน้ำตาลแก่ตลอดทุกชั้นดิน และพบจุดประสีแดงของพวกศิลาแลงอ่อน (plinthite) ในดินล่าง ปฏิกิริยาดินเป็นกรดจัดถึงเป็นกรดแก่ ค่าความเป็นกรดเป็นด่างประมาณ 4.5-5.5
3.2.6 ชุดดินทุ่งค่าย (Thung Khai series) เกิาดจากการทับถมของตะกอนค่อนข้างใหม่ ตามที่ราบชายฝั่งทะเล ลักษณะเนื้อดินเป็นดินร่วนปนทราย หรือดินร่วน สีน้ำตาลปนเทาเข้มหรือสีน้ำตาลปนเทา ถัดลงไปในดินล่างมีเนื้อดินเป็นดินเหนียวปนกรวด สีเทาอ่อนหรือสีเทามีจุดประสีน้ำตาลและสีเหลืองตลอดทุกชั้นดิน และอาจพบก้อนปูนในดินชั้นล่าง ๆ ปฏิกิริยาดินเป็นกรดเล็กน้อยในดินบน ค่าความเป็นกรดเป็นด่างประมาณ 6.0-6.5 และเป็นด่างอ่อนถึงอ่อนปานกลางในดินล่าง ค่าความเป็นกรดเป็นด่าวงประมาณ 7.0-8.5
3.2.7 ชุดดินย่านตาขาว (Yan Tn Khao series) เกิดจากการทับถมของตะกอนลำน้ำเก่าบนลานตะพักระดับกลาง ลักษณะเนื้อดินเป็นดินร่วนปนทราย สีน้ำตาลหรือสีน้ำตาลปนเทา ถัดลงไปมีเนื้อดินเป็นดินร่วนเหนียวปนกรวด สีน้ำตาลอ่อน ส่วนดินล่างมีเนื้อดินเป็นดินร่วนปนดินเหนียว หรือดินเหนียวสีเทาหรือสีเทาอ่อน มีจุดประสีเหลือง สีน้ำตาลและสีแดง ในดินล่าง ๆ ปฏิกิริยาดินเป็นกรดจัดถึงเป็นกรดแก่ ค่าความเป็นกรดเป็นด่างประมาณ 4.5-5.5
3.3 การประเมินความอุดมสมบูรณ์ของดิน
ในการประเมินความอุดมสมบูรณ์ของดินแต่ละชุดได้ใช้คุณสมบัติทางเคมีที่ได้จากผลของการวิเคราะห์ดินที่เป็นตัวแทนของชุดดินในกลุ่ม ซึ่งได้แก่ค่าความสามารถในการแลกประจุบวก (C.E.C) ค่าการอิ่มตัวของเบส (B.S) ปริมาณอินทรียวัตถุ (O.M) ปริมาณฟอสฟอรัสและโพแทสเซียมที่เป็นประโยชน์ต่อพืชโดยพิจารณาเฉพาะผิวดินบนหนาประมาณ 30 ซม. วิธีการประเมินใช้วิธีในคู่มือการวินิจฉัยคุณภาพของดินสำหรับประเทศไทยปี ค.ศ. 1973 (Soil Interpretation Handbook for Thailand,1973) พิมพ์เผยแพร่โดยกรมพัฒนาที่ดิน ผลของการประเมินสรุปได้ดังนี้
ตารางที่1 ผลการวิเคราะห์ดินและระดับความอุดมสมบูรณ์ของดิน
ชุดดิน/Profile code |
ค่าเฉลี่ยผลการวิเคราะห์ดินบนหนา 30 ซม. |
ระดับความอุดมสมบูรณ์ |
||||
C.E.C Me/100mg soil |
B.S % |
O.M % |
P ppm |
K ppm |
||
กันตัง/S-65/63 |
2.56 |
7 |
2.16 |
1.2 |
27 |
ต่ำ |
อัน/NE-N-29/23 |
1.94 |
20 |
0.72 |
4.7 |
23 |
ต่ำ |
เพ็ญ-NE-N-29/21 |
6.5 |
19 |
0.56 |
2.6 |
46 |
ต่ำ |
พยอมงาม/S-67/70 |
5.94 |
5 |
3.15 |
2.7 |
58 |
ต่ำ |
สะท้อน/S-68/105 |
2.90 |
35 |
1.09 |
1.0 |
32 |
ต่ำ |
ทุ่งค่าย/S-65/31 |
5.98 |
38 | 4.34 | 1.9 |
8 |
ต่ำ |
ย่านตาขาว/S-65/48 |
3.92 |
11 |
3.97 |
1.3 | 42 |
ต่ำ |
สรุป จากการประเมินความอุดมสมบูรณ์ของชุดดินต่าง ๆ ในกลุ่มดินที่ 25 พบว่ากลุ่มชุดดินที่มีความอุดมสมบูรณ์ระดับต่ำ